Wiosną 2020 roku Instytut Literatury ogłosił konkurs literacki „Dziennik pandemiczny”. Tematyka prac konkursowych miała dotyczyć życia codziennego w czasie pandemii. Dzienniki obejmują wiosenne miesiące 2020 roku (od marca do czerwca). Ich autorzy przeżywali ten czas jako sekwencję trzech zasadniczo odmiennych stadiów: gwałtownej utraty wcześniejszej codzienności, „stawania się” nowej niecodziennej rzeczywistości, a potem odchodzenia od lockdownu i budzącej się nadziei na zbudowanie jakiejś normalności. Teraz już wiemy, że prace były pisane podczas pierwszej fali pandemii. Autorzy wówczas niecierpliwie wyczekiwali jej końca, radząc sobie na bieżąco z towarzyszącymi jej niespodziewanymi zagrożeniami oraz poznawczymi i emocjonalnymi dylematami. Jednym wychodziło to gorzej, innym – lepiej.

Powstałe utwory mają dużą wartość literacką. Niektóre z nich zostały nagrodzone i opublikowane. W dodatku zawierają niezwykle ważne treści społeczne. Są cennym materiałem „z pierwszej ręki”, który zasługuje na bezzwłoczną socjologiczną interpretację. Celem tej książki jest ich analiza „na gorąco”, jeszcze w czasie trwania pandemii.

Wiesław Gumuła